زمان تقریبی مطالعه: 4 دقیقه
 

محرومیت اصحاب الجنه (قرآن)





اصحاب الجنه (صاحبان باغ سوخته)، تصميم گرفتند تمام مستمندان را که هر ساله از محصول باغ بهره‌مند مي‌شدند، محروم سازند. حتي موقع تصميم‌گيري و يا رفتن، انشاءا... هم نگفتند؛ بدین سبب شبانگاه که همه آن‌ها خواب بودند، بلايي بر سر اين باغ فرود آمد و همچون صاعقه‌اي تمام آن را سوزاند و چيزي جز مشتي زغال و خاکستر سياه باقي نماند. بدین وسیله صاحبان باغ نیز خود، در اثر عذاب الهی، از محصول و ثمرات باغ محروم ماندند.


۱ - محروم ماندن از نعمت



اصحاب الجنه از محصول و ثمرات باغ خود در اثر عذاب الهی محروم ماندند:
• «إِنَّا بَلَوْنَاهُمْ كَمَا بَلَوْنَا أَصْحَابَ الْجَنَّةِ إِذْ أَقْسَمُوا لَيَصْرِمُنَّهَا مُصْبِحِينَ؛ ما آنها را آزموديم، همان‌گونه که «صاحبان باغ» را آزمایش کرديم، هنگامى که سوگند ياد کردند که ميوه‌هاى باغ را صبحگاهان (دور از چشم مستمندان) بچينند».
• «فَطَافَ عَلَيْهَا طَائِفٌ مِّن رَّبِّكَ وَهُمْ نَائِمُونَ؛ اما عذابى فراگير (شب هنگام) بر (تمام) باغ آنها فرود آمد؛ درحالى‌که همه در خواب بودند».
• «فَأَصْبَحَتْ كَالصَّرِيمِ؛ و آن باغ سرسبز همچون شب سياه و ظلمانى شد»!

۱.۱ - تفسیر آیات مذکور


(طائف) از ماده (طواف) در اصل به معنى کسى است که بر گرد چیزى مى‌گردد؛ ولى گاه کنایه از بلا و مصیبتى است که در شب روى مى‌دهد، و منظور در اینجا همین است.
(فطاف علیها) - پس دور زد و دوره کرد آن باغ را (طائف) بلایى دور زن، که شبانه همه اطراف باغ را احاطه نمود، (من ربک) از ناحیه پروردگارت، (و هم نائمون) در حالى که صاحبان باغ در خواب بودند (فاصبحت کالصریم)، باغ مانند درختى شد که میوه‌اش را چیده باشند؛ و ممکن است به این معنا باشد که آن باغ مانند شب تار سیاه شد؛ چون در اثر آتشى که خدا به سوى آن فرستاد درختانش سوخت. و یا به معنا باشد که باغ مذکور مانند بیابانى ریگزار شد، که هیچ گیاهى در آن نمى‌روید و هیچ فایده‌اى بر آن مترتب نمى‌شود.
• «فَلَمَّا رَأَوْهَا قَالُوا إِنَّا لَضَالُّونَ؛ هنگامى که (وارد باغ شدند و) آن را ديدند گفتند: «حقّاً» ما گمراهيم»!

۱.۲ - مراد از «ضالون»


قرآن مى‌گوید: (هنگامى که آنها باغ خود را دیدند چنان اوضاع به هم ریخته بود که گفتند این باغ ما نیست، ما راه را گم کرده‌ایم)!
منظور از (ضالون) ممکن است گم کردن راه باغ باشد؛ و یا گم کردن راه حق؛ چنان‌که بعضى احتمال داده‌اند.
ولى معنى اول مناسب‌تر به نظر مى‌رسد.
• «بَلْ نَحْنُ مَحْرُومُونَ؛ (آرى، همه چيز از دست ما رفته) بلکه ما محروميم!».

۱.۳ - مراد از «محرومون»


سپس افزودند: (بلکه ما محرومان واقعى هستیم)، مى‌خواستیم مستمندان و نیازمندان را محروم کنیم، اما خودمان از همه بیشتر محروم شدیم، هم محروم از درآمد مادى، و هم برکات معنوى که از طریق انفاق در راه خدا و به نیازمندان به دست مى‌آید.

۲ - پانویس


 
۱. قلم/سوره۶۸، آیه۱۷.    
۲. طبرسی، فضل بن حسن، تفسیر مجمع البیان، ج۱۰، ص۹۲.    
۳. قلم/سوره۶۸، آیه۱۹.    
۴. طبری، محمد بن جریر، تفسیر جامع البیان، ج۲۳، ص۵۴۳ ۵۴۴.    
۵. قلم/سوره۶۸، آیه۲۰.    
۶. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۳۹۵.    
۷. طباطبایی، محمدحسین، المیزان فی تفسیر القرآن، ج۱۹، ص۶۲۵، ترجمه موسوی همدانی.    
۸. قلم/سوره۶۸، آیه۲۶.    
۹. فخررازی، محمد بن عمر، التفسیر الکبیر، ج۳۰، ص۶۰۹.    
۱۰. مکارم شیرازی، ناصر، تفسیر نمونه، ج۲۴، ص۳۹۹.    
۱۱. قلم/سوره۶۸، آیه۲۷.    
۱۲. آلوسی، شهاب الدین، روح المعانی، ج۲۹، ص۳۲.    
۱۳. مکارم شیرازی، ناصر، تفسبر نمونه، ج۲۴، ص۴۰۰.    


۳ - منبع



مرکز فرهنگ و معارف قرآن، فرهنگ قرآن، ج۳، ص۴۱۴، برگرفته از مقاله «محرومیت اصحاب‌ الجنة».    


رده‌های این صفحه : اصحاب الجنه | موضوعات قرآنی




آخرین نظرات
کلیه حقوق این تارنما متعلق به فرا دانشنامه ویکی بین است.